Sunday, 9 October 2022

Home >> International >> Social Studies >> First Opium War

First Opium War

 рдк्рд░рдердо рдЕрдлीрдо рдпुрдж्рдз рдХे рдХाрд░рдгों рдПрд╡ं рдкрд░िрдгाрдоों 


рдХाрд░рдг - 19рд╡ीं рд╢рддाрдм्рджी рдХे рдкूрд░्рд╡ाрд░्рдж्рдз рдоें рдЪीрди рд╡िрд╢्рд╡ рдоें рдПрдХ рдЕрддि рдзрдиाрдв्рдп рджेрд╢ рдЬाрдиा рдЬाрддा рдеा। рджुрдиिрдпा рд╕े рдЕрд▓рдЧ-рдерд▓рдЧ рд╡рд╣ рдПрдХ рд╕ाрдоंрддी рд╕рдоाрдЬрд╡ाрд▓ा рджेрд╢ рдеा, рдЬिрд╕рдХी рдЙрдд्рдкाрджрди рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдоें рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ूрдк рд╕े рд▓рдШु-рдХिрд╕ाрди рдХृрд╖ि рдФрд░ рдШрд░ेрд▓ू рджрд╕्рддрдХाрд░ी рдЙрдж्рдпोрдЧ рдХी рдк्рд░рдзाрдирддा рдеी। рдХाрдлी рд╕ंрдЦ्рдпा рдоें рдХिрд╕ाрди рд╕рдоुрджाрдп рдХे рдкुрд░ूрд╖ рдЦेрддीрдмाрд░ी рдХрд░рддे рдеे рдФрд░ рд╕्рдд्рд░िрдпाँ рдХрддाрдИ рдмुрдиाрдИ рдХрд░рддी рдеीं। рд╡े рдЕрдкрдиी рдЬрд░ूрд░рдд рдХा рдЕрдиाрдЬ, рдХрдкрдб़ा рдФрд░ рдЕрди्рдп рдЪीрдЬें рд╕्рд╡рдпं рд╣ी рдкैрджा рдХрд░ рд▓ेрддे рдеे। рдк्рд░ाрд░ंрдн рдоें рдЪीрди рдмрдб़े рдкैрдоाрдиे рдкрд░ рд╕ाрдоाрди рдХा рдиिрд░्рдпाрдд рд╣ी рдХрд░рддा рдеा рдФрд░ рдЖрдпाрдд рдЫोрдЯे рдкैрдоाрдиे рдкрд░।


рдЖрд░्рдеिрдХ рд▓ाрдн рдХे рд▓ाрд▓рдЪ рдоें рдпूрд░ोрдк рдХे рдХрдИ рджेрд╢ рдЪीрди рдХो рд▓рд▓рдЪाрдИ рджृрд╖्рдЯि рд╕े рджेрдЦрддे рдеे। 1840 рдИреж рдХे рдЖрд╕рдкाрд╕ рдм्рд░िрдЯेрди рд╕ंрд╕ाрд░ рдХा рд╕рдмрд╕े рд╡िрдХрд╕िрдд рдкूँрдЬीрд╡ाрджी рджेрд╢ рдеा। рднाрд░рдд рдоें рдЕрдкрдиा рдЙрдкрдиिрд╡ेрд╢рд╡ाрдж рд╕ुрджृрдв़ рдХрд░рдиे рдХे рдлौрд░рди рдмाрдж рдЙрд╕рдиे рдЪीрди рдХो рдЕрдкрдиे рдЖрдХ्рд░рдордг рдХा рдиिрд╢ाрдиा рдмрдиाрдпा। рдм्рд░िрдЯेрди рдоें рдиिрд░्рдоिрдд рд╕ूрддी рдХрдкрдб़ा рддрдеा рдКрдиी рдЪीрдЬें рдЪीрди рдХे рдмाрдЬाрд░ рдоें рдЖрд╕ाрдиी рд╕े рдирд╣ीं рдмिрдХ рдкाрддी рдеीं। рдЗрд╕рд▓िрдП рдм्рд░िрдЯिрд╢ рдкूँрдЬीрдкрддिрдпों рдХो рдЪीрди рд╕े рдЪाрдп, рд░ेрд╢рдо рдФрд░ рджूрд╕рд░ी рдЙрдд्рдкाрджिрдд рд╡рд╕्рддुрдПँ рдЦрд░ीрджрдиे рдХे рд▓िрдП рдмрдб़ी рдоाрдд्рд░ा рдоें рдЪाँрджी рдЕрдкрдиे рджेрд╢ рд╕े рдпрд╣ाँ рд▓ाрдиी рдкрдб़рддी рдеी।


рдЪाँрджी рдХे рдЕрднाрд╡ рдоें рдм्рд░िрдЯिрд╢ рдИрд╕्рдЯ рдЗंрдбिрдпा рдХंрдкрдиी рдЪीрдиी рдоाрд▓ рдХी рдХीрдордд рдЪुрдХाрдиे рдХे рд▓िрдП рдХोрдИ рдЕрди्рдп рдЙрдкाрдп рд╕ोрдЪрдиे рд▓рдЧी। рдЙрд╕рдиे рдЕрдлीрдо рдХा рд╡्рдпाрдкाрд░ рдХрд░рдиे рдХा рдлैрд╕рд▓ा рдХिрдпा। 1781 рдИреж рдоें рдХंрдкрдиी рдиे рдкूрд░ी рддैрдпाрд░ी рдХे рд╕ाрде рдкрд╣рд▓ी рдмाрд░ рднाрд░рддीрдп рдЕрдлीрдо рдХो рдмрдб़ी рдоाрдд्рд░ा рдоें рдЪीрди рднेрдЬा। рдЗрд╕рд╕े рдкрд╣рд▓े рдоाрджрдХ рдж्рд░рд╡्рдп рдХे рдмाрд░े рдоें рдЪीрди рдХे рд▓ोрдЧ рдмिрд▓्рдХुрд▓ рдирд╣ीं рдЬाрдирддे рдеे। рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рдпрд╣ рд╡्рдпाрдкाрд░ рджिрди рджूрдиा рд░ाрдд рдЪौрдЧुрдиा рдмрдв़рддा рдЧрдпा। рд╢ीрдШ्рд░ рд╣ी рдПрдХ рдРрд╕ी рд╣ाрд▓рдд рдкैрджा рд╣ो рдЧрдИ рдЬिрд╕рдоें рдЪीрди рд╕े рдиिрд░्рдпाрдд рд╣ोрдиेрд╡ाрд▓ी рдЪाрдп, рд░ेрд╢рдо рдФрд░ рдЕрди्рдп рдЪीрдЬों рдХा рдоूрд▓्рдп рдЪीрди рдоें рдЖрдпाрдд рдХी рдЬाрдиेрд╡ाрд▓ी рдЕрдлीрдо рдХा рдоूрд▓्рдп рдЪुрдХाрдиे рдХे рд▓िрдП рдХाрдлी рдирд╣ीं рд░рд╣ рдЧрдпा рддрдеा рдЪाँрджी рджेрд╢ рдХे рдЕंрджрд░ рдЖрдиे рдХे рдмрджрд▓े рджेрд╢ рдХे рдмाрд╣рд░ рдЬाрдиे рд▓рдЧी।


1800 рдИреж рдиे рдЪीрди рдХे рд╕рдо्рд░ाрдЯ рдиे рдЕрдлीрдо рдХे рд╢ाрд░ीрд░िрдХ рдФрд░ рдЖрд░्рдеिрдХ рджुрд╖्рдк्рд░рднाрд╡ рд╕े рдЕрдд्рдпंрдд рдЪिंрддिрдд рд╣ोрдХрд░ рдЪीрди рдоें рдЗрд╕рдкрд░ рдк्рд░рддिрдмंрдз рд▓рдЧा рджिрдпा। рд▓ेрдХिрди, рддрдмрддрдХ рдмрд╣ुрдд рд╕े рд▓ोрдЧों рдХो рдЗрд╕рдХी рдЖрджрдд рд▓рдЧ рдЪुрдХी рдеी। рдЕрдлीрдо рдХे рд╡्рдпाрдкाрд░ рдХे рдоुрдиाрдлे рд╕े рдмрд╣ुрдд рд╕े рд╡्рдпाрдкाрд░ी рдФрд░ рдЕрдлрд╕рд░ рдн्рд░рд╖्рдЯ рд╣ो рдЪुрдХे рдеे। рдЗрд╕рд▓िрдП рддрд╕्рдХрд░ी рдФрд░ рдШूрд╕рдЦोрд░ी рдиे рдЗрд╕ рдк्рд░рддिрдмंрдз рдХो рд▓рдЧрднрдЧ рдиिрд╖्рдк्рд░рднाрд╡ी рдмрдиा рдбाрд▓ा।


рдЕрдлीрдо рдХा рд╡ाрд░्рд╖िрдХ рд╡्рдпाрдкाрд░, рдЬो 1800 рдИреж рдоें 2000 рдкेрдЯिрдпों рдХे рдмрд░ाрдмрд░ рдеा, 1838 рдИреж рдоें рдмрдв़рдХрд░ 40,000 рдкेрдЯिрдпों рдХे рдмрд░ाрдмрд░ рд╣ो рдЧрдпा। рдЗрд╕ рд╡्рдпाрдкाрд░ рдоें рдЕрдоेрд░िрдХी рдЬрд▓рдпाрди рдХाрдлी рдкрд╣рд▓े рд╣ी рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ो рдЪुрдХे рдеे। рд╡े рднाрд░рддीрдп рдЕрдлीрдо рдХी рдХрдоी рдкूрд░ी рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рддुрд░्рдХी рдХी рдЕрдлीрдо рднी рд▓ाрддे рдеे। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░, рдЙрди्рд╣ोंрдиे рднी рдЗрд╕ рд╡्рдпाрдкाрд░ рдоें рдмेрд╢ुрдоाрд░ рдоुрдиाрдлा рдХрдоाрдпा, рдЬो рдмाрдж рдоें рдЕрдоेрд░िрдХा рдХे рдФрдж्рдпोрдЧिрдХ рд╡िрдХाрд╕ рдХा рдЖрдзाрд░ рдмрдиा।


рдмेрд╣рдж рддेрдЬ рдЧрддि рд╕े рдЪीрди рдХी рдЪाँрджी рдмाрд╣рд░ рдЬाрдиे рд▓рдЧी। 1832-35 рдоें рджो рдХрд░ोрдб़ рдФंрд╕ рдЪाँрджी рдЪीрди рд╕े рдмाрд╣рд░ рдЪрд▓ी рдЧрдИ। рдкрд░िрдгाрдорд╕्рд╡рд░ूрдк, рджेрд╢ рдоें рдЙрд╕рдХा рднाрд╡ рдмेрд╣рдж рдЪрдв़рддा рдЧрдпा। рдЗрд╕рдХा рдмोрдЭ рдХिрд╕ाрдиों рдкрд░ рдкрдб़ा рдХ्рдпोंрдХि рдЗрд╕рд╕े рдЕрдиाрдЬ рдХे рджाрдо рдЧिрд░рддे рдЧрдП। рд▓ेрдХिрди, рдЬрдоींрджाрд░ों рдФрд░ рдХрд░ рд╡рд╕ूрд▓ рдХрд░рдиेрд╡ाрд▓ों рдиे рдкрд╣рд▓े рд╕े рдЕрдзिрдХ рдЕрдиाрдЬ рд╡рд╕ूрд▓ рдХрд░рдиा рд╢ुрд░ू рдХрд░ рджिрдпा। рдЗрд╕рд▓िрдП рдЪाँрджी рдХे рд░ूрдк рдоें рдЙрдирдХी рдЖрдорджрдиी рдкрд╣рд▓े рдЬैрд╕ी рд╣ी рдмрдиी рд░рд╣ी। рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рдЪीрди рдХे рд╕ाрдоंрддी рд╕рдоाрдЬ рдоें рддрдиाрд╡ рдкрд╣рд▓े рд╕े рдЬ्рдпाрджा рдмрдв़рддा рдЧрдпा। рдпрд╣ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рддрдиाрд╡ рдкрд╣рд▓े рд╣ो рдЗрддрдиा рдмрдв़ рдЪुрдХा рдеा рдХि рдЕрдаाрд░рд╣рд╡ीं рд╢рддाрдм्рджी рдХे рдордз्рдп рдоें рдХिрд╕ाрди рд╡िрдж्рд░ोрд╣ों рдХी рдПрдХ рдирдИ рд▓рд╣рд░ рдЙрдардиे рд▓рдЧी। 1810 рдИреж рдХे рдмाрдж рдоंрдЪू рд░ाрдЬрд╡ंрд╢ рдХे рдЦिрд▓ाрдл рдкрд╣рд▓े рд╕े рдЬ्рдпाрджा рд╕ंрдЦ्рдпा рдоें рдФрд░ рд╡्рдпाрдкрдХ рдкैрдоाрдиे рдкрд░ рд╡िрдж्рд░ोрд╣ рд╣ुрдП। 1813 рдИреж рдоें рддो рд╡िрдж्рд░ोрд╣िрдпों рдХा рдПрдХ рджрд▓ рдкेрдХिंрдЧ рдоें рд╕рдо्рд░ाрдЯ рдХे рд░ाрдЬрдорд╣рд▓ рдоें рднी рдШुрд╕ рдЧрдпा।


рдЕрдкрдиे рдХो рдмрдЪाрдиे рдХे рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╕े рдоंрдЪू рд░ाрдЬрд╡ंрд╢ рдХे рдкेрдХिंрдЧ рд╕्рдеिрдд рд╢ाрд╕рдХों рдХो рдордЬрдмूрд░ рд╣ोрдХрд░ рдХुрдЫ рдХाрд░рдЧрд░ рдХрджрдо рдЙрдаाрдиे рдкрдб़े। рдЕрдлीрдо рдХे рд╡्рдпाрдкाрд░ рдХी рд░ोрдХрдеाрдо рдХे рд▓िрдП рдкрд╣рд▓े рд╕े рдЬ्рдпाрджा рдХреЬे рдлрд░рдоाрди рдЬाрд░ी рдХрд░рдиे рдХे рдмाрдж, рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд▓िрди рдЪेрд╢्рд╡ी рдХो, рдЬो рдЕрдлीрдо рдХे рд╡्рдпाрдкाрд░ рдкрд░ рдк्рд░рддिрдмंрдз рдХा рдкрдХ्рдХा рд╕рдорд░्рдердХ рдеा, рдХैрдг्рдЯрди (рдХ्рд╡ांрдЧрдЪो) рдХा рд╡िрд╢ेрд╖ рдХрдоिрд╢्рдирд░ рдиिрдпुрдХ्рдд рдХрд░ рджिрдпा। рд▓िрди рдЪेрд╢्рд╡ी рдоाрд░्рдЪ, 1839 рдоें рдХैрдг्рдЯрди рдкрд╣ुँрдЪा। рдЬрдирддा рдХे рд╕рдорд░्рдерди рдоें рдЙрд╕рдиे рдирдЧрд░ рдХे рдЙрд╕ рднाрдЧ рдХी рдиाрдХेрдмंрджी рдХрд░ рджी рдЬिрд╕рдоें рдм्рд░िрдЯिрд╢ рдФрд░ рдЕрдоेрд░िрдХी рд╡्рдпाрдкाрд░िрдпों рдХो рдЕрдкрдиे рд╡्рдпाрдкाрд░िрдХ рд╕ंрд╕्рдеाрди рдХाрдпрдо рдХрд░рдиे рдХी рдЕрдиुрдорддि рдеी। рдЙрд╕рдиे рд╡рд╣ाँ рдХे рддрдоाрдо рдЕрдлीрдо рд╡्рдпाрдкाрд░िрдпों рдХो рдЖрджेрд╢ рджिрдпा рдХि рд╡े рдЕрдлीрдо рдХा рдЕрдкрдиा рд╕ाрд░ा рд╕्рдЯॉрдХ рдПрдХ рдиिрд╢्рдЪिрдд рдЕрд╡рдзि рдХे рдЕंрджрд░ рдЙрд╕рдХे рд╣рд╡ाрд▓े рдХрд░ рджें। рдЗрд╕ рдЖрджेрд╢ рдХे рдмाрдж рдЪीрди рд╕्рдеिрдд рдм्рд░िрдЯिрд╢ рд╡्рдпाрдкाрд░ рдЕрдзीрдХ्рд╖рдХ рдЪाрд░्рд▓्рд╕ рдЗрд▓िрдпрдЯ рдХो 20,000 рдкेрдЯिрдпों рд╕े рдЬ्рдпाрджा рдЕрдлीрдо, рдЬिрд╕рдХा рд╡рдЬрди 11 рд▓ाрдЦ 50 рд╣рдЬाрд░ рдХिрд▓ोрдЧ्рд░ाрдо рдеा, рдЪीрдиी рдЕрдзिрдХाрд░िрдпों рдХे рд╣рд╡ाрд▓े рдХрд░рдиा рдкрдб़ा। рдЗрдирдоें рд▓рдЧрднрдЧ 1,500 рдкेрдЯिрдпाँ рдЕрдоेрд░िрдХी рд╡्рдпाрдкाрд░िрдпों рдХी рдеीं। 3 рдЬूрди, 1839 рдХो рд▓िрди рдЪेрд╢्рд╡ी рдиे рдПрдХ рдЕрди्рдп рдЖрджेрд╢ рдЬाрд░ी рдХिрдпा рдХि рдЬрдм्рдд рдХी рд╣ुрдИ рддрдоाрдо рдЕрдлीрдо рд╣ूрдорди рдХं рд╕рдоुрдж्рд░рддрдЯ рдкрд░ рдЦुрд▓ेрдЖрдо рдЬрд▓ा рджी рдЬाрдП। рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рддрдоाрдо рдЕрдлीрдо рдЬрд▓ा рджेрдиे рдХे рдмाрдж рд▓िрди рдЪेрд╢्рд╡ी рдиे рдЪीрди рдФрд░ рдм्рд░िрдЯेрди рдХे рдмीрдЪ рдХा рд╕ाрдоाрди्рдп рд╡्рдпाрдкाрд░ рдкुрдиः рд╢ुрд░ू рдХрд░рдиे рдХा рдЖрджेрд╢ рджिрдпा। рдЗрд╕рдХे рд╕ाрде рдпрд╣ рдк्рд░рддिрдмंрдз рднी рд▓рдЧा рджिрдпा рдХि рдЖрдЧे рд╕े рдм्рд░िрдЯिрд╢ рд╡्рдпाрдкाрд░िрдпों рдХो рдХिрд╕ी рднी рд╣ाрд▓рдд рдоें рдеोрдб़ी-рд╕ी рднी рдЕрдлीрдо рдЪीрди рдоें рд▓ाрдиे рдХी рдЕрдиुрдорддि рдирд╣ीं рджी рдЬाрдПрдЧी। рдкрд░िрдгाрдорд╕्рд╡рд░ूрдк, рдкрд╣рд▓ा рдЕрдлीрдо рдпुрдж्рдз рдЫिрдб़ рдЧрдпा।


рдкрд░िрдгाрдо - рдм्рд░िрдЯेрди рдЪीрди рдоें рдЕрдкрдиा рдЕрд╡ैрдз рдЕрдлीрдо-рд╡्рдпाрдкाрд░ рдЬाрд░ी рд░рдЦрдиे рдкрд░ рддुрд▓ा рд╣ुрдЖ рдеा, рдЗрд╕рд▓िрдП 1840 рдИреж рдоें рдЙрд╕рдиे рдЪीрди рдХे рд╡िрд░ूрдж्рдз рдкрд╣рд▓ा рдЕрдлीрдо рдпुрдж्рдз рдЫेрдб़ рджिрдпा। рдЪीрдиी рдЬрдирддा рд╣рдорд▓ाрд╡рд░ों рдХे рд╡िрд░ूрдж्рдз рд╕рд╢рд╕्рдд्рд░ рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдоें рднाрдЧ рд▓ेрдиे рдХे рд▓िрдП рдЙрда рдЦрдб़ी рд╣ुрдИ। рдХिंрддु, рдн्рд░рд╖्рдЯ рдЫिंрдЧ рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рд╡िрджेрд╢ी рджुрд╢्рдорди рдХे рд╕ाрдордиे рдШुрдЯрдиे рдЯेрдХ рджेрдиा рд╣ी рдмेрд╣рддрд░ рд╕рдордЭा। рдЙрд╕े рдбрд░ рдеा рдХि рдпрджि рдЕँрдЧрд░ेрдЬों рдХे рд╡िрд░ूрдж्рдз рд▓рдб़ाрдИ рдЬाрд░ी рд░рд╣ी рддो рджेрд╢ рдХी рдЬрдирддा рдЙрд╕рдоें рднाрдЧ рд▓ेрдХрд░ рдкрд╣рд▓े рд╕े рдЕрдзिрдХ рд╢рдХ्рддिрд╢ाрд▓ी рд╣ो рдЬाрдПрдЧी рдФрд░ рддрдм рд╕्рд╡рдпं рдЫिंрдЧ рд╕рд░рдХाрд░ рдХा рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдЦрддрд░े рдоें рдкрдб़ рдЬाрдПрдЧा।


рдпुрдж्рдз рдХे рдкрд░िрдгाрдорд╕्рд╡рд░ूрдк рдЪीрди рдкрд░ рдк्рд░рдердо рдмाрд░ рдЕрдкрдоाрдирдЬрдирдХ 'рдЕрд╕рдоाрди рд╕ंрдзिрдпाँ' рдеोрдк рджी рдЧрдИ। рдЗрди рд╕ंрдзिрдпों рдиे рдЪीрди рдХो рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╡िрдиाрд╢ рдХे рдХрдЧाрд░ рдкрд░ рд▓ा рдЦрдб़ा рдХрд░ рджिрдпा। рдЫिंрдЧ рд╢ाрд╕рдХों рдиे 1843 рдИреж рдоें рдм्рд░िрдЯेрди рдХे рд╕ाрде рдиाрдирдХिंрдЧ рдХी рд╕ाँрдз рдкрд░ рд╣рд╕्рддाрдХ्рд╖ाрд░ рдХрд░ рджिрдП। 1843 рдИреж рдХी рд╕ंрдзि рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░- (a) рд▓िрди рдЪेрд╢्рд╡ी рдж्рд╡ाрд░ा рдЬрдм्рдд рдХी рдЧрдИ рдФрд░ рдЬрд▓ाрдИ рдЧрдИ рдЕрдлीрдо рдХी рдХ्рд╖рддिрдкूрд░्рддि рдХрд░рдиी рд╣ोрдЧी। рдпрд╣ рдЗрд╕ рд╡िрд╖ैрд▓े рдкрджाрд░्рде рдХे рд╕рднी рднाрд╡ी рд╡्рдпाрдкाрд░िрдпों рдХे рд▓िрдП рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдХा рдЖрд╢्рд╡ाрд╕рди рдеा।


(b) рд╣ांрдЧрдХांрдЧ рдм्рд░िрдЯेрди рдХो рджे рджेрдиा рд╣ोрдЧा। рдмाрдж рдоें рдЪрд▓рдХрд░ рд╣ांрдЧрдХांрдЧ рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рдм्рд░िрдЯेрди рдиे рдЪीрди рдоें рдЕрдкрдиी рд╕ैрдиिрдХ, рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рдФрд░ рдЖрд░्рдеिрдХ рдХे рдЕреЬे рдХे рд░ूрдк рдоें рдХिрдпा। 


(c) рдкाँрдЪ рдоुрдЦ्рдп рдмंрджрд░рдЧाрд╣ों рдХो рдм्рд░िрдЯिрд╢ рд╡्рдпाрдкाрд░ рдПрд╡ं рдм्рд░िрдЯिрд╢ рдмрд╕्рддिрдпों рдХे рд▓िрдП рдЦोрд▓рдиा рд╣ोрдЧा। рдЗрд╕рд╕े рд╢ीрдШ्рд░ рд╣ी рдм्рд░िрдЯेрди рдХे рдк्рд░рднुрдд्рд╡рд╡ाрд▓े рдк्рд░ाрджेрд╢िрдХ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХाрдпрдо рд╣ो рдЧрдП। рдпे рдк्рд░ाрджेрд╢िрдХ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдЪीрди рдХे рдмंрджрд░рдЧाрд╣ों рдХी рддрдеाрдХрдеिрдд рд╡िрджेрд╢ी рдмрд╕्рддिрдпों рдХे рдк्рд░ाрд░ंрднिрдХ рд░ूрдк рдеे।


(d) рдм्рд░िрдЯिрд╢ рдиाрдЧрд░िрдХों рдкрд░ рдЪीрдиी рдХाрдиूрди рд▓ाрдЧू рдирд╣ीं рд╣ोंрдЧे। рдЗрд╕рд╕े рдЕрди्рдп рджेрд╢ों рдХो рднी рдЪीрди рдХी рдк्рд░ाрджेрд╢िрдХ рднूрдоि рдкрд░ рд╡िрджेрд╢ी рдХाрдиूрди рд▓ाрдЧू рдХрд░рдиे рдХी рдЕрдиुрдорддि рдоिрд▓ рдЧрдИ। 


(e) рдЪीрди рдХो рдм्рд░िрдЯेрди рдХा рдХृрдкाрдкाрдд्рд░ рдмрдирдХрд░ рд░рд╣рдиा рд╣ोрдЧा। рдЗрд╕рдХी рдоाँрдЧ рдЕрди्рдп рд╢рдХ्рддिрдпों рдж्рд╡ाрд░ा рднी рдХी рдЧрдИ рдФрд░ рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╕рднी рд╡िрджेрд╢िрдпों рдХो рд╡े 'рд╡िрд╢ेрд╖ाрдзिрдХाрд░' рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ो рдЧрдП рдЬिрди्рд╣ें рдм्рд░िрдЯिрд╢ рдЖрдХ्рд░рдордгрдХाрд░िрдпों рдиे рдЪीрди рд╕े рдРंрда рд▓िрдпा рдеा। 


(f) рдЪीрди рд╡िрджेрд╢ी рдоाрд▓ рдкрд░ 5 рдк्рд░рддिрд╢рдд рд╕े рдЬ्рдпाрджा рдЖрдпाрдд рдХрд░ рди рд▓рдЧाрдиे рдХा рд╡рдЪрди рджेрдЧा। рдпрд╣ рдЪीрди рдХे рдШрд░ेрд▓ू рдЙрдж्рдпोрдЧ рдХे рд╡िрдХाрд╕ рдХे рд▓िрдП рдШाрддрдХ рд╕ाрдмिрдд рд╣ुрдЖ। 


рдЪीрди рдХो рдиिрд░्рдмрд▓ рджेрдЦ рдЕрди्рдп рд╡िрджेрд╢ी рд╢рдХ्рддिрдпों рдХे рджूрдд рднी рдЕрдкрдиे рдиौрдкोрддों рдкрд░ рд╕рд╡ाрд░ рд╣ोрдХрд░ рдРрд╕ी рд╣ी рд╕ौंрдзрдпाँ рдеोрдкрдиे рдЖ рдкрд╣ुँрдЪे। рдкрд╣рд▓ा рджूрдд рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрдЬ्рдп рдЕрдоेрд░िрдХा рд╕े рдЖрдпा рдЬिрд╕рдХा рдиाрдо рдеा рдХाрд▓ेрд╡ рдХुрд╢िंрдЧ। рдЙрд╕рдиे рдХрдордЬोрд░ рдкैрдХिंрдЧ рджрд░рдмाрд░ рдХो рд▓ाрдкрд░рд╡ाрд╣ рдвंрдЧ рд╕े рд╕ूрдЪिрдд рдХिрдпा рдХि рдпрджि рдЙрд╕рдиे рд╕рдордЭौрддा рд╡ाрд░्рддा рд╕े рдЗрдирдХाрд░ рдХिрдпा рддो рдЗрд╕े 'рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЕрдкрдоाрди рдФрд░ рдпुрдж्рдз рдХा рди्рдпाрдпोрдЪिрдд рдХाрд░рдг' рд╕рдордЭा рдЬाрдПрдЧा। 1844 рдИреж рдоें рдЪीрдиी рд╕рд░рдХाрд░ рдХी рд╡ांрдЧрд╢्рдпा рд╕ंрдзि рдкрд░ рд╣рд╕्рддाрдХ्рд╖рд░ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрдоेрд░िрдХी рджूрдд рдХुрд╢िंрдЧ рдиे рдмाрдз्рдп рдХрд░ рджिрдпा। рдЗрд╕ рд╕ंрдзि рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЪीрди рдХे рд╕ाрдоंрддी рд╢ाрд╕рдХों рдиे рдЬिрддрдиा рд╡िрд╢ेрд╖ाрдзि рдХाрд░ рдм्рд░िрдЯेрди рдХो рджिрдпा рдеा рдЙрд╕рд╕े рдЕрдзिрдХ рд╡िрд╢ेрд╖ाрдзिрдХाрд░ рдЕрдоेрд░िрдХा рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдЖ। рдХुрд╢िंрдЧ рдХी рдпрд╣ рд╕ंрдзि рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдоें рддрд╕्рдХрд░ों рдХे рд▓िрдП рд╡рд░рджाрди рд╕िрдж्рдз рд╣ुрдИ।


рдЕрдоेрд░िрдХा рдХे рд╕ाрде рд╣ुрдИ рд╕ौंрдз рдХो рджेрдЦ рдм्рд░िрдЯेрди рдиे рдЪीрди рд╕े рдФрд░ рдХुрдЫ рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиा рдЪाрд╣ा। 1847 рдИреж рдоें рдЙрд╕рдиे рдЪीрди рдкрд░ рджрдмाрд╡ рдбाрд▓ा рдХि рдм्рд░िрдЯेрди рдж्рд╡ाрд░ा рд╢ाрд╕िрдд рднाрд░рдд рдФрд░ рдкрд╢्рдЪिрдоी рддिрдм्рдмрдд рдХे рдмीрдЪ рдХी рд╕ीрдоा рдХो рдФрдкрдЪाрд░िрдХ рд░ूрдк рд╕े рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рдХрд░ рджिрдпा рдЬाрдП, рддाрдХि рдЕрдкрдиे рдЗрдЪ्рдЫाрдиुрд╕ाрд░ рд╡рд╣ рдЬो рд╕ीрдоा рд░ेрдЦा рдЪाрд╣े рдЪीрди рдкрд░ рдеोрдк рд╕рдХे। рддिрдм्рдмрдд рдоें рдШुрд╕рдкैрда рдХрд░рдиे рдФрд░ рдЙрд╕े рдЪीрди рд╕े рдЕрд▓рдЧ рдХрд░рдиे рдХा рд╣рд░ рд╡िрджेрд╢ी рдк्рд░рдпाрд╕ рд╕рдоूрдЪे рдЪीрди рдкрд░ рд╕ाрдо्рд░ाрдЬ्рдпрд╡ाрджिрдпों рдХे рдЖрдХ्рд░рдордг рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдФрд░ рд╡िрднाрдЬрди рдХे рдк्рд░рдпाрд╕ рдХा рд╣ी рдПрдХ рдЕрднिрди्рди рдЕंрдЧ рдеा।


рдЕрдлीрдо рдпुрдж्рдз рдХे рд╕ंрдмंрдз рдоें рдПрдХ рдФрд░ рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рддрде्рдп рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдИрд╕ाрдИ рдоिрд╢рдирд░िрдпों рдиे рдЪीрди рдХी рд╕्рдеिрддि рдФрд░ рдЪीрдиी рднाрд╖ा рдХी рдЬाрдирдХाрд░ी рдХा рдлाрдпрджा рдЙрдаाрдХрд░ рдЪीрди рдХो рдЕрдкрдоाрдиिрдд рдХрд░рдиे рдХा рдк्рд░рдпाрд╕ рдХिрдпा; рдЬрдмрдХि рдЪीрди рдоें рд╡े рдХेрд╡рд▓ рдИрд╕ाрдИ рдзрд░्рдо рдХा рдк्рд░рдЪाрд░ рдХрд░рдиे рдЖрдП рдеे।


рдбॉреж рдЧुрдд्рдЬрд▓ाрдл рдиाрдордХ рдПрдХ рдкाрджрд░ी рдиे рдм्рд░िрдЯिрд╢ рдЕрдлीрдо рдХंрдкрдиी рдХो рдмिрдЪौрд▓िрдП рдХे рд░ूрдк рдоें рдХाрдо рдХिрдпा рдеा рддрдеा рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдХे рд░ूрдк рдоें рдЕрдкрдиी рдзाрд░्рдоिрдХ рдкрдд्рд░िрдХा рдХे рд▓िрдП рдЕрдиुрджाрди рдк्рд░ाрдк्рдд рдХिрдпा рдеा। рд╡рд╣ рдмाрдж рдоें рдЪрд▓рдХрд░ рдм्рд░िрдЯिрд╢ рдлौрдЬ рдХा рджुрднाрд╖िрдпा рдФрд░ рдЧुрдк्рддрдЪрд░ рд╕ंрдЧрдардирдХрд░्рддा рдмрди рдЧрдпा। рдм्рд░िрдЯेрди рдХे рд▓िрдП рдЧुрдк्рддрдЪрд░ी рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЙрд╕рдиे рдЪीрдиी рдЬाрд╕ूрд╕ рднрд░्рддी рдХिрдП рдеे। рдм्рд░िрдЯिрд╢ рд╕ेрдиा рдиे рдЬрдм рддिंрдЧрд╣ाрдЙ рдирдЧрд░ рдЖрджि рдкрд░ рдЕрдзिрдХाрд░ рдХрд░ рд▓िрдпा рддрдм рдиिंрдЧрдкो рдиाрдордХ рдмंрджрд░рдЧाрд╣ рдХा рдк्рд░рд╢ाрд╕рдХ рдЧुрдд्рдЬрд▓ाрдл рдХो рдмрдиाрдпा рдЧрдпा। рдмाрдж рдоें рд╡рд╣ рд╣ांрдЧрдХांрдЧ рдХी рдм्рд░िрдЯिрд╢ рд╕рд░рдХाрд░ рдоें 'рдЪीрдиी рдоाрдорд▓ों рдХा рд╕рдЪिрд╡' рдмрди рдЧрдпा।


рдЕрдоेрд░िрдХा рдХे рд╕ाрде рд╣ुрдИ рд╡ांрдЧрд╢्рдпा рд╕ंрдзि рдХे рджौрд░ाрди рднी рдЕрдоेрд░िрдХो рдИрд╕ाрдИ рдоिрд╢рдирд░ी рд╡िрд▓िрдпрдо्рд╕, рдм्рд░िрдЬрдоैрди рдФрд░ рдкाрд░्рдХрд░ рдиे рд╣ी рдЕрдоेрд░िрдХी рджूрдд рдХुрд╢िंрдЧ рдХो рд╕рд▓ाрд╣ рджी рдеी рдХि рд╡рд╣ рдПрдХ рдРрд╕ा рд░ूрдЦ рдЕрдкрдиाрдП рдЬिрд╕рд╕े рдЪीрди 'рдЭुрдХ рдЬाрдП рдпा рдЯूрдЯ рдЬाрдП।


рдпुрдж्рдз рдХे рджौрд░ाрди рдм्рд░िрдЯेрди рдиे рд╕рднी рдХो рдпрд╣ рдЖрд╢्рд╡ाрд╕рди рджिрдпा рдХि рдпрд╣ рд▓рдб़ाрдИ рдЕрдлीрдо рдХे рд▓िрдП рдирд╣ीं рдмрд▓्рдХि рдЪीрди рдХो рдпрд╣ рд╕िрдЦाрдиे рдХे рд▓िрдП рдХी рдЬा рд░рд╣ी рдеी рдХि рд╡рд╣ рдк्рд░рдЧрддि рдФрд░ рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рд╡्рдпाрдкाрд░ рдХा рд╡िрд░ोрдз рди рдХрд░े। 1850 рдИреж рдоें рднाрд░рдд рдХी рдм्рд░िрдЯिрд╢ рд╕рд░рдХाрд░ рдХो рдЕрдлीрдо рдХे рд╡्рдпाрдкाрд░ рд╕े рд╣ोрдиेрд╡ाрд▓ा рдоुрдиाрдлा рдЙрд╕рдХे рдХुрд▓ рд░ाрдЬрд╕्рд╡ рдХे 20 рдк्рд░рддिрд╢рдд рддрдХ рдкрд╣ुँрдЪ рдЧрдпा, рдЬрдмрдХि рдЪीрди рдЗрд╕ рд╡्рдпाрдкाрд░ рдХे рдХाрд░рдг рд╢рдХ्рддिрд╣ीрди рдПрд╡ं рдиिрд░्рдзрди рдмрдирддा рдЧрдпा।


рдЪीрди рдоें рдЕрдлीрдо рдХा 'рдХाрдиूрдиी' рдЖрдпाрдд 1917 рдИреж рддрдХ рдЬाрд░ी рд░рд╣ा। рдЪीрди рдХी рднूрдоि рдкрд░ рд╡िрджेрд╢िрдпों рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдк्рд░рд╢ाрд╕рдиिрдХ рд░िрдпाрдпрддों рдХो рдФрд░ рдЕрдзिрдХ рд╡िрд╕्рддाрд░ рд╡ рдЖрдХ्рд░рдордг рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╕्рдк्рд░िंрдЧрдмोрд░्рдб рдХे рд░ूрдк рдоें рдЗрд╕्рддेрдоाрд▓ рдХिрдпा рдЧрдпा। рджेрд╢ рдХा рдШрд░ेрд▓ू рдмाрдЬाрд░ рд╡िрджेрд╢ी рдоाрд▓ рд╕े рдкाрдЯ рджिрдпा рдЧрдпा। рдЪीрди рдПрдХ рдЕрд░्рдж्рдз рдФрдкрдиिрд╡ेрд╢िрдХ рдПрд╡ं рдЕрд░्рдж्рдз-рд╕ाрдоंрддी рджेрд╢ рдмрди рдЧрдпा।


рд╡िрджेрд╢ी рд╣рдорд▓ाрд╡рд░ों рдХो рд╣рдЬрдиि рдХो рдмрд╣ुрдд рдмрдб़ी рд░рдХрдо рднुрдЧрддाрди рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рджेрд╢ рдХी рдЬрдирддा рд╕े рдЫिंрдЧ рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рд╣рд░ рддрд░рд╣ рд╕े рдзрди рдРंрдардиा рд╢ुрд░ू рдХिрдпा। рдЬрдирддा рдХрд░ाрд╣ рдЙрдаी рдФрд░ рдЪीрди рдХे рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдоें рд╕рдмрд╕े рдмреЬे рдХ्рд░ांрддिрдХाрд░ी рдХिрд╕ाрди рдЖंрджोрд▓рди рдХी рддрд╕्рд╡ीрд░ рдмрдиी।


First Opium War
First Opium War

End of Articles.... Thanks...


No comments:

Contact Form

Name

Email *

Message *